Eerste zinnen: Dit lees je nooit

Het boekje met alle columns die Jeroen van Merwijk schreef voor het Utrechts Nieuwsblad, begint aldus:

Boek
Jeroen van Merwijk — Dit lees je nooit
Eerste zin
Is dat nou moeilijk, een column schrijven?

Waarop het antwoord luidt, Nee, hoor. Een column schrijven is het makkelijkste dat er is.

Toen ik na afloop van zijn voorstelling in Amersfoort dit boekje aanschafte (immers, ondersteun uw armlastige cabaretier), vertelde hij dat de lezers van het Utrechts Nieuwsblad niet zo gecharmeerd waren van de columns. Daar kan ik wel inkomen. Als Van Merwijks stijl je ligt, is het (op de kop af) 123 pagina’s feest. Als zijn stijl je niet bevalt heb je er wellicht een zware dobber aan. Dat is natuurlijk ook waar. Gelukkig bevalt zijn stijl mij uitstekend. En aangezien ik niet denk dat ik over stijl nuttige dingen kan zeggen, en voorbeeldje na de knip.

Nogal

Moeten wij mensen die nooit ergens over nadenken, die hun gehele leven nooit iets voor de maatschappij betekend hebben en die altijd en eeuwig over ieder onderwerp de meest voor de hand liggende mening hebben de gelegenheid geven om over alles waar ze geen verstand van hebben mee te beslissen?

Ja, natuurlijk. Nogal logisch.

Vanzelfsprekend moeten wij mensen die nergens vanaf weten en die altijd op elk gebied de weg van de minste weerstand kiezen en hebben gekozen en zullen kiezen in staat stellen om over elk onderwerp te zeggen wat zij aangaande dat onderwerp op hun lever hebben.

Om vervolgens datgene te gaan doen wat die mensen die nooit iets in een groter verband kunnen zien en die alleen maar op korte termijn aan zichzelf kunnen denken willen dat er gebeurt.

Dat is natuurlijk de taak waar wij ons voor gesteld zien.

Om aan ieder die er toevallig een bloedsomloop op na houdt en die nog nooit in zijn leven een gedachte heeft gehad die het overpeinzen van langer dan 3 seconden waard is het recht te geven om mee te beslissen, sterker nog: om al die miljoenen mensen waar weliswaar een heel onderwijssysteem doorheen is gegaan, maar bij wie van dat hele onderwijssysteem bedroevend weinig zeg maar niks heeft weten te beklijven, in de gelegenheid te stellen om op ieder terrein en op elk gebied altijd hun zin te krijgen.

Want het zou natuurlijk volstrekt onlogisch zijn en ondemocratisch en een klap in het gezicht van 30 jaar individualisering en democratisering, als we vóórdat we iemand in de gelegenheid stellen om ergens over mee te beslissen eventjes te kijken of die iemand wel ergens verstand van heeft of wel eens ergens over heeft nagedacht of überhaupt op de hoogte is van het bestaan van wat voor soort probleem dan ook.

Dat is namelijk het stralend resultaat van 2000 jaar beschaving en parlementaire democratie en openbaar onderwijs: dat elke burger in onze heerlijke moerasdelta de indruk heeft dat hij of zij het middelpunt van de wereld is en dat er geen beslissing genomen mag worden zonder dat hij of zij er over mee heeft gepraat of tenminste naar zijn mening is gevraag, hoe dom, oppervlakkig en niet ter zake doende die mening verder ook is.

En terecht natuurlijk. Nogal logisch.

Ieder mens is immers een kunstenaar?

Vandaar dan ook dat binnenkort alle ambtenaren op straat zullen komen te staan, alle moskeeën zullen worden gesloten, meisjes met een hoofddoekje op in het openbaar zullen worden verbrand, de belastingen zullen worden afgeschaft, de subsidies op kunst zullen verdwijnen, het gehele land zal worden geasfalteerd en de ontwikkelingshulp tot nul gulden per honderd jaar zal worden teruggebracht, om maar eens een paar dingetjes te noemen, waar de meerderheid van ons heerlijke doorgedemocratiseerde en erudiete volk het volkomen mee eens is.

Om over het invoeren van de doodstraf nog maar te zwijgen.

Want zoals gezegd: mensen die van niets weten en nergens verstand van hebben en dom en lui en oppervlakkig zijn zijn natuurlijk bij uitstek geschikt om over alles mee te beslissen. Nogal logisch.

© 2005 Jeroen van Merwijk / Uitgeverij De Republiek
ISBN-13: 9789086050017
Te koop in de boekhandel of via Uitgeverij De Republiek